Miyom Nedir, Belirtileri Nelerdir?
Miyom, kadınlarda rahimde kas dokusu üzerinde ortaya çıkan iyi huylu tümör oluşumlarıdır. Miyomların önemli bir bölümü kanser özelliği taşımaz. Kadınlarda ortaya çıkan en yaygın hastalıklardan biri olan bu oluşumlar 30-40 yaşları arasında çok yaygın olur. Ergenlik dönemi ve gençlik döneminde çok yaygın görülmez. Fibroid olarak da adlandırılan miyom yapılarının hormonal değişimlere bağlı ortaya çıktığı düşünülüyor.
Uzmanlar bu oluşumların östrojen hormonunun etkisiyle daha hızlı büyüdüğünü düşünüyor. Belirtilen yaş aralıklarında büyüme eğilimi olan miyomlar menopoz döneminde sonra küçülmeye başlar. Menopozdan sonra büyüme eğilimi olan miyomların da kötü huylu olabileceği düşünülerek takip edilmesi gerekir.
İçerikler:
Miyom belirtileri nelerdir?
Miyom oluşumları genellikle pek belirti vermez. Kadınlar bu oluşumların farkına ancak vajinal bir muayene ulaşabilirler. Bazı kişilerde de çeşitli belirtiler verebilir. Miyom belirtileri farklı şiddetlerde olur. Kadınlarda miyomun boyu, bulunduğu konum ve sayısı belirtilerin şiddetini belirler.
En yaygın miyom belirtileri şöyle sıralanabilir;
- Uzun süren adet kanamaları
- Adet döngüsünün daha kısa olmaya başlaması
- Aşırı adet kanaması olması
- Ara kanama şikayetlerinin artması
- Karın bölgesinde baskı oluşması ve sindirim sistemi rahatsızlıkları
- Anemi gelişimi ve demir eksikliği
- Kabızlık ve tuvalette makat ağrısı şikayetleri
- Cinsel ilişkide ağrı şikayetleri
- Cinsel ilişkiden sonra daha önce görülmeyen kanamalar
- Karın, sırt ve bacak ağrısı şikayetler
- Kısırlık tanısı
- Düşükle sonuçlanan gebelik deneyimleri
- Tuvalette mesanenin tam boşalmaması
- İdrara çıkma sıklığında artış
Miyom oluşumlarında bazı vakalarda anormal görülen kanamalar ve rahatsızlık verecek oranda ağrı ve kanamalı adet dönemleri şikayetleri olur. Oluşumlar çok büyürse mesaneye baskı yapar ve hasta bu yüzden sürekli idrara çıkma ihtiyacı hisseder. Aynı zamanda rahim içinde kitle davranışı ile gebeliğe de engel olurlar.
Miyom nedenleri nelerdir?
Miyomların neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmiyor. Uzmanlar en yaygın sebep olarak rahimdeki kas dokusunda bulunan kök hücre kaynaklı olduğunu düşünüyor. Tek bir hücre kontrolsüz şekilde büyüdüğünde komşu dokudan farklı bir yapı ortaya koyuyor. Miyomların boyutu birbirinden farklı olur. Bazıları zamanla kendiliğinden yok olabilir. Miyom nedenleri kesin olarak bilinmese de bazı risk faktörleri bulunuyor;
- Ailede miyom öyküsü: Bir kişinin aile üyelerinde miyom tanısı varsa kadınlarda bu oluşumların görülme olasılığı daha fazladır.
- Hormon değişimleri: Östrojen hormonu belirli zamanlarda artma ve azalma eğiliminde olabiliyor. Bu hormonun miyomun büyümesini hızlandırdığı düşünülüyor.
- Irk faktörü: Yapılan araştırmalar siyahi ırklardan olan kadınlarda miyom görülme sıklığının daha yüksek olduğunu söylüyor. Ayrıca bu kişilerde miyom görülme yaşı daha erken ve mevcut oluşum boyutları da daha büyük oluyor.
- Hamilelik: Hamilelik döneminde östrojen ve progesteron hormonunda artış olur. Bu durumda gebelik anında miyomlarda büyüme görülür. Doğum sonrası bu hormonlar dengelendiğinden miyomların tekrar küçülmeye başladığı gözlemlenebilir.
- Çevre şartları: Kadınlarda ilk adetin küçük yaşta olması, kilo sorunu, D vitamini eksikliği, kırmızı eti bol tüketme, doğum kontrol hapı gibi durumların miyom oluşumunu etkilediği düşünülüyor.
Miyom tanısı nasıl konur?
Miyom tanısı genellikle kadınlarda yapılan rutin sağlık kontrolleri kapsamındaki vajinal muayenede konur. Miyom belirtileri yaygın olarak görülüyorsa bazı testler ve radyolojik görüntüleme yöntemleri tanı için gerekebilir. Test yapılırken kanama bozukluğu ve tiroit bozukluğu olup olmadığına bakılır. Ultrasonografi ile de rahim miyomları gözlenebilir. Tam teşhis konulamazsa MR da uygulanabilir.
Miyom tanısı için histerosonografi de kullanılır. Bu işlemde rahim için sıvı kullanılarak genişletildikten sonra görüntüleme işlemi yapılır. Çok yönlü bir değerlendirme sonucu miyom sayısı, boyutu ve risk faktörleri değerlendirilir.
Miyom çeşitleri nelerdir?
Kadınlarda miyom oluşumu ortaya çıktığı bölgeye göre farklı isimlerle adlandırılır. Mevcut miyom çeşitleri;
- İntramural miyom: Rahmin kas dokusunda görülen en sık rastlanan türdür.
- Submüköz miyom: Kas dokusunda orta tabaka yani myometrium yapısında ortaya çıkan nadir bir türdür.
- Subseröz miyom: rahim dışında ortaya çıkar ve karın tarafında şişkin bir görünüm belirtisi verir.
- Saplı miyom: Rahim yapısına ince sap ile bağlı olan oluşumdur. Bu yapılar kendi etrafında döner ve sık ağrı şikayetleri olur. Rahim dışına sarkarsa cerrahi operasyonla alınır.
Miyom tedavisi nasıl olur?
Miyomun boyutu, mevcut şikayetler ve risk faktörüne göre tedavi yöntemi de değişir. Hafif şiddette belirti olan ve şikayet çıkarmayan oluşumlar sadece izlenir. Miyom tedavisi yapılırken farklı yöntemler kullanılır;
- İlaç tedavisi: HnRH sınıfına giren ilaçlar kullanılarak progesteron ve östrojen hormonu üretimi yavaşlatılır. Böylece adet kanaması kesilir ve miyom oluşumlarında küçülme gözlenir.
- Rahim içi araç (RİA): Bu yöntemde progestin salgılayan bir araç rahim içine yerleştirilir. Aşırı kanama şikayetlerinde kanama şiddeti azalır.
- Radyofrekans: Bu işlemde miyom oluşumu içine bir iğne ile girilir ve radyofrekans enerjisi uygulanır. Isı artışı sebebiyle miyom küçülme eğilimi gösterir.
- Embolizasyon tedavisi: Miyomu büyüten damarlara olan kan akışı kesilerek miyomda küçülme gözlenmesi sağlanır.
- Miyotektomi: Laparoskopik destele rahimde bulunan miyom yapıları cerrahi işlemle çıkarılır. Çok büyük boyutlu miyom oluşumlarında şikayetleri ortadan kaldırmak ve tehlikeleri bertaraf etmek için uygulanır.
- Histerektomi: Rahmin tamamen alınması işlemidir. Bu operasyondan sonra kadınlarda hamile kalma olasılığı ortadan kalkar. Bu yöntem miyom oluşumlarında etkisi kesin olan tek seçenektir.
- Histeroskopik Miyomektomi: Bu uygulamada histeroskop ile rahim içine giriliyor. Bu işlem vajen yoluyla olur. Bu uygulama bir tek submukoz yani kökeni rahmin iç tabakasında olan miyomlar için uygulanabilecek bir işlemdir. Kısaca her miyom türünde uygulanamaz.
Miyom oluşumlarında kansere dönme olasılığı %0.1 ile 0.5 arasındadır. Bu oluşumlar düzenli olarak takip edilmelidir. Aynı zamanda menopoz dönemine giren kadınlarda miyomlar da küçülme eğiliminde olur. Bu yüzden menopozdan sonra bu yapıların izlenmesi daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Yorumlar