Rahim Duvarı Kalınlaşması Nedir?

Rahim duvarının normalden fazla ölçümlenmesiyle ilişkili olan rahim duvarı kalınlaşması, çoğu durumda risksizdir ve kanser gibi istenmeyen sonuçlara neden olmamaktadır. Bununla birlikte bazı kadınlarda rahim duvarı kalınlaşması daha yaygın görülmektedir. Risk grubunda olan veya birtakım belirtileri bulunan kadınların kontrol altında olması gerekebilir.

Rahim duvarı kalınlaşması nedir?

Endometrial hiperplazi olarak da bilinen problem, rahim duvarının (endometriyum) anormal derecede kalın hale geldiği bir durumdur.

Rahim duvarı kalınlaşması belirli hücre değişikliklerinin mevcut olup olmadığına göre basit veya karmaşık olarak sınıflandırılır. Hücrelerde anormal değişiklikler varsa atipik olarak adlandırılır ve terimler kalınlaşma türünü tanımlamak için birleştirilir. Rahim duvarı kalınlaşması türleri şöyledir:

• Basit hiperplazi,
• Karmaşık hiperplazi,
• Basit atipik hiperplazi,
• Kompleks atipik hiperplazi.

Rahim duvarı kalınlaşması neden olur?

Endometriyum, bir kadın doğurganlık yılları boyunca her ay boyut olarak değişen vücut organlarından biridir. Adet periyotlarının bir parçası olarak, döllenen bir yumurtanın rahime yerleşmesi için hazırlanır. Endometriyal kalınlık, adet döngüleri boyunca incelir ve kalınlaşır.

Kadın hormonları olan östrojen ve progesteron, rahim iç duvarındaki değişiklikleri kontrol eder. Östrojen rahim kaplamasını oluşturur, progesteron ise bu büyümeyi sürdürür. Döngünün ortasında, yaklaşık 14.günde yumurtlama meydana gelir. Serbest bırakılan yumurta döllenmezse, hormon seviyeleri düşer. Bu düşüş normal ve düzenli bir adet döneminin oluşumunu tetikler.

Menopoza yakın kadınlarda, bu hormonlardan daha az miktarlarda üretir. Menopozdan sonra, adet dönemleri tamamen sonlandığında hormon seviyeleri de en düşüğe indirgenir. Bazı durumlarda menopoz semptomlarını hafifletmeye yönelik replasman tedavisi yapılabilir.

Vücutta yeterli progesteron üretilmediğinde, östrojen rahim iç duvarının kalınlaşmasına neden olabilir. Bu hormon dengesizliğinin yanı sıra östrojen hormonu tedavisi ve meme kanseri tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar da rahim duvarı kalınlaşmasında etkilidir.

Rahim duvarı kalınlaşması kimlerde görülür?

Bazı kadınlarda rahim duvarı kalınlaşmasının meydana gelme olasılığı daha yüksektir. Risk üreten durumlar şöyledir:

• Menopoz,
• Düzensiz veya hiç olmayan adet dönemleri,
• Fazla kilo,
• Diyabet,
• Polikistik yumurtalık sendromu,
• Gebelik (ektopik gebelik dahil)
• Östrojen salgılayan yumurtalık tümörleri,
• Sigara bağımlılığı,
• Ailede rahim kanseri, kolon kanseri veya yumurtalık kanseri öyküsü,
• Safra kesesi hastalığı,
• Tiroid hastalığı öyküsü.

Rahim duvarı kalınlaşması belirtileri nelerdir?

Anormal kanamalar, rahim duvarı kalınlaşmasının en sık görülen belirtisidir. Diğer semptomlar ise şöyledir:

• Dönemler arası kanamalar,
• Şiddetli ve uzun süreli adet dönemleri,
• 21 günden daha kısa süreli adet periyotları,
• Anormal vajinal akıntılar.

Rahim duvarı kalınlaşması kaç mm olmalıdır?

Endometriyumun normal kalınlığı çocuklukta, ergenlikle, doğurganlık döneminde ve menopozda sürekli olarak değişir.  Henüz adet kanamaları başlamayan kızlarda da rahim iç duvarı mevcuttur fakat düşük seviyelerdedir.

Endometriyum, adet dönemlerinde en ince haldedir ve genellikle 2-4 milimetre arasında ölçümlenir.  Döngünün 6 ile 14. günleri arasında kanama durur ve endometriyum kalınlaşmaya başlar. Bu aşamada 5-7 mm arasında ölçüm yapabilir. Yumurtlama günü yaklaştıkça endometriyum yaklaşık 11 mm’ye kadar kalınlaşır. Döngünün genellikle 14. gününde hormonlar bir yumurtanın serbest bırakılmasını tetikler. Böylece endometriyal kalınlık en üst seviyeye, yaklaşık 16 mm’ye ulaşabilir.

Rahim duvarı kalınlaşması gebelik için önemli midir?

Rahim duvarı kalınlığı hamilelikte önemlidir. Yapılan araştırmalara göre sağlıklı, tam süreli bir hamilelik için ne çok ince ne de çok kalın olan bir endometriyum gerektirir. Bu durum embriyonun başarılı bir şekilde rahime yerleşmesini ve ihtiyaç duyduğu beslenmeyi almasını sağlar. Rahim duvarı, hamilelik ilerledikçe kalınlaşır.

Rahim duvarı kalınlaşması nasıl teşhis edilir?

Risk faktörlerinden herhangi biriyle birlikte anormal kanamalar mevcutsa, rahim kalınlaşmasını teşhis edebilmek için birtakım tetkikler gerekir.

• Ultrason: Ultrason muayenesi, rahim duvarının kontrol edilebilmesi için en sık kullanılan ve oldukça basit olan bir yöntemdir. Endometriyumun görüntülenmesi için ses dalgaları kullanılır.
• Biyopsi: Rahim duvarı kalınlaşması, endometriyum biyopsisi ile teşhis edilebilir. Rahimden hücre örneği almak için rahim içerisine tüp ilerletilir. Kısa süreli kramplara neden olan bu tetkikte hücreler laboratuvara gönderilir ve mikroskop altında kontrol edilir. Biyopsi sonuçları rahim kanserini de tespit edebilir.
• Dilatasyon ve küretaj: Rahim ağzı açılır ve özel bir cihaz rahim duvarının bir örneğini hafifçe çıkarılır. Bu doku daha sonra kanseri kontrol etmek için laboratuvarda incelenir. Ağrıyı hafifletmek için anestezi verilebilir, histeroskopi gibi diğer prosedürlerle birleştirilebilir.
• Histeroskopi: Anormal olabilecek alanları aramak için rahime ince, teleskop benzeri bir cihaz yerleştirir. Hücreler, bu bölgelerden çıkarır ve numune test için laboratuvara gönderir.

Rahim duvarı kalınlaşması nasıl tedavi edilir?

Rahim duvarı kalınlaşması çoğu durumda, progesteron hormonunun bir formu olan ilaçlarla tedavi edilebilir. Progesteron, endometriyumun dökülmesini ve tekrar birikmesini önleyecektir. Progesteron hormonun türü, dozajı ve süresi uzman doktor tarafından belirlenmelidir. Tedavi bitiminde rahim duvarının yeniden ölçümlenmesi gerekir. Problem devam ediyorsa, tedavi için daha fazla ilaç reçete edilebilir veya cerrahi seçenekler gözden geçirilebilir.

Rahim duvarı kalınlaşması için ameliyat gerekir mi?

Ailesini tamamlayan ve biyopside kanser olabilecek hücrelere rastlanan kadınlar için rahimin çıkarılması gerekebilir.  Gelecekte çocuk sahibi olmak isteyenler için diğer seçenekler tartışılabilir.

Histerektomi, rahmin vücuttan çıkarılması ile ilişkili olan ameliyat türüdür. Endometriyal kanser geliştirme riski düşük olan ve atipik olmayan hiperplazi durumunda histerektomi birinci basamak tedavi olarak sunulmayacaktır.

Aşağıdaki durumlarda ise genellikle histerektomi önerilecektir:

• Takip sırasında atipik hiperplazi gelişmesi,
• 12 aylık progesteron tedavisinden sonra probleminin düzelmemesi,
• Şiddetli ve anormal kanamaların sonlanmaması,
• Başarılı bir şekilde tedavi edildikten sonra tekrar rahim duvarı kalınlaşması meydana gelmesi.