Tüp Bebek Tedavisinde Estrofem
Başarılı bir gebelik elde edebilmek için, tüp bebek tedavisinde ilaç protokolünün rolü oldukça büyüktür. İlaç protokolü her hastaya göre bireysel olarak oluşturulsa da, neredeyse her kadına östrojen hormonu verilmektedir. Yapılan araştırmalar; bir kadının östrojen seviyelerindeki en küçük varyasyonların bile embriyoların sağlıklı bir şekilde rahime yerleşme oranını etkilediğini göstermektedir. Bu nedenle, tüp bebek tedavisinde estrofem sıkça reçete edilen takviyelerdendir.
Estrofem nedir?
Estrofem, östrojen hormonunun bir türü olan estradiol içeren ilaçtır. Doğurganlık tedavileri esnasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Embriyonun, rahim iç duvarına yerleşmesi ve gelişmeye başlaması için önemli bir etkendir.
Estrofemin önemi nedir?
Estradiol veya östrojen normal dönemde yumurtalıklar, hamilelikte ise plasenta tarafından üretilmektedir. Estradiol hormonu hamileliğin oluşumu ve gelişimi için gereklidir. Aynı zamanda transfer edilen embriyonun implante edileceği rahim iç duvarının kalınlığını da ideal seviye getirmektedir.
Östrojen, kadınlar için iki ana hormonlardan ilkidir; diğeri ise progesterondur. Her iki hormon da üreme sistemi için önemlidir.
Östrojenin ana işlevleri şunlardır:
- Adet döngülerinin başlaması,
- Göğüslerin büyümesi,
- Vücut şeklinin belirlenmesi,
- Kadın üreme organlarının gelişmesi,
- Adet döngülerinin kontrolü,
- Kolesterol seviyelerinin korunması,
- Kemik sağlığının korunması,
- Beyin, ruh hali, cilt, kalp ve diğer dokular üzerinde belirgin etki.
Östrojen, doğurganlık çağındaki kadınlardaki en yaygın östrojen türüdür; bu nedenle yardımcı üreme tekniklerinde estrofem gibi takviye ilaçlar kullanılmaktadır.
Estrofemin gebelik haricinde de kullanım alanları mevcuttur. Özellikle menopoz döneminde meydana gelen ruh hali değişimleri, sıcak basması, uyku bozuklukları gibi rahatsız edici semptomların yönetilebilmesinde etkilidir. Bu semptomlar, adet döneminin sonlanmasıyla östrojen üretiminin düşük seviyelere gerilemesinden kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda, erken menopoza giren kadınlarda meydana gelme ihtimali yüksek olan kemik erimesi tedavisinde de kullanılabilir.
Histerektomi ile rahmi alınmış kadınlarda da menopoz dönemi başladığı için estrofem kullanımı önerilebilir.
Tüp bebek tedavisinde estrofem neden kullanılır?
Tüp bebek tedavisinde yumurtalıklar aynı anda birden fazla yumurta üretmesi için uyarılır. Yumurtalıkların normal bir adet döngüsünde üretilenden daha fazla folikül üretmesi için enjekte edilebilir gonadotropin ilaçları kullanılır. Gonadotropinler, yumurtalıkların ortalama 8-12 günde birden fazla folikül geliştirmeye yardımcı olur. Bu aşama kadının düzenli olarak ultrason görüntülemeleri ve kan testleriyle izlenmesi gerekmektedir. En uygun ilaç dozunu belirlemek için yumurtalıklardaki foliküllerin boyutu ve miktarı, hormon seviyeleriyle birlikte değerlendirir. Tüp bebek tedavisindeki bazal bir değerlendirme sırasında tipik bir östrojen seviyesi 75’ten az olacaktır. Normal şartlarda 300 birime dek çıkabilen bu seviye, ilaç takviyeleri ile 4000’e kadar yükselebilir. Çok sayıda yumurta oluşturabilmenin temeli ilaç protokolleridir.
Olgunlaşan yumurtalar alınır, sperm ile döllenir ve embriyolar oluşturulur. Sağlıklı olan embriyo veya embriyolar, başarılı bir hamileliğin oluşturulması için kadının rahmine transfer edilir. Rahim iç duvarı olan endometriyumu büyütmek ve bir hamileliği sürdürmek için östrojen seviyeleri uygun düzeyde olmalıdır. Bu nedenle, tüp bebek döngüsünün birçok aşamasında çeşitli doğurganlık ilaçları gereklidir. Estrofem, doğal östrojen ihtiyaçlarını destekler, rahim iç duvarını kalınlaştırır. Böylece, embriyonun implante olabilmesi için gerekli imkanlar sağlanmış olur.
Tüp bebek prosedürü geçiren kadınlar, yumurta üretimini uyarmak için kullanılan ilaçlar nedeniyle yüksek östrojen seviyelerine sahip olma eğilimindedir. Ayrıca östrojen seviyeleri kişinin yediği yiyecekler, çevresel toksinler veya etnik farklılıklar gibi diğer faktörlerden de etkilenebilir. Östrojen seviyelerinin dikkatli bir şekilde düzenlenmesi, tüp bebek tedavisinin başarısını iyileştirecektir. Döngü esnasında estradiol düzeyi kabul edilebilir aralıklarda olmalı, uygun doz incelikle ayarlanmalıdır. Rahim iç duvarını kalınlaştırmak için kullanılan progesteron ve östradiol ilaçlarının amacı da, embriyo transferinden önce endometriyumu 7 mm’ye ulaştırmaktadır. Ancak, yüksek estradiol seviyeleri endometriyumu normalden daha kalın hale getirebilir. Estradiol seviyesinin uygun olmaması durumunda folikülün normal olarak büyümeyeceğini ve gelişmeyeceğini bilmek gerekir.
Estrofem nasıl kullanılır?
Estrofem, kullanımı oldukça kolay bir ilaçtır. Ağız yoluyla her gün bir adet alınmalı, düzenli olarak kullanılmalıdır. Genellikle adet döneminin 5.gününde başlanması tavsiye edilir. Hamileliğin mevcut olması halinde de reçete edilebilmektedir. Uygun kullanım sıklığı, dozajı ve kullanım süresi; mutlaka hekimin tavsiye etmiş olduğu düzene göre belirlenmelidir.
Estrofem adet geciktirir mi?
Tedavi amaçlı kullanılan bütün ilaçların birtakım yan etkileri olabilmektedir. İlacın etkileri ve yan etkileri bireysel olarak değişkenlik gösterir. Estrofem hormonal bir takviye olduğu için nadiren adet döngüleri, kanama veya akıntı gibi bazı yan etkilere neden olabilmektedir.
Estrofemin diğer yan etkileri ise şunlardır:
- Kilo değişimleri,
- Bağırsak hareketlerinde bozulma,
- Göğüslerde hassasiyet ve şişkinlik,
- Baş ağrısı,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Karın krampları ve ağrısı.
Estrofem kullanımı esnasında baygınlık, ruhsal durumda değişmeler, deride alerjik reaksiyonlar, nefes darlığı gibi ciddi belirtiler mevcutsa bu durum doktora bildirilmelidir. Genellikle ilacın kullanımının bırakılmasıyla beraber yan etkiler de sonlanmaktadır, ancak tüp bebek tedavisinde estrofem de doktor kontrolünde başlanıp bırakılmalıdır.
Hamilelikte estrofem kullanılır mı?
Hamilelik döneminde oluşan plasenta, estradiol hormonunu üretmekle görevlidir. Bu nedenle hormon düzeylerinin doğal olarak yükselmesi beklenir. Ancak estradiol, bazı durumlarda hamileliğin sürdürülebilmesi için önemli bir rol oynamaktadır. Yeterli düzeyde östrojenin olmaması erken düşüklere yol açabilmektedir. Bu nedenle, gebelik döneminde de bir süre estrofem kullanımına devam edilmesi gerekebilir. Estrofem kullanımının fetüs üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye neden olmadığı bilinir ve ilacın kullanım şekli doktor tarafından belirlenmelidir.
Yorumlar