Yumurtalık Kisti Ameliyatları

Yumurtalık kistleri, yumurtalık içinde veya üzerinde gelişen sıvı dolu keselerdir. Her yaş aralığındaki kadınlarda yaygın olarak görülür. Yumurtalık kistleri bazı kadınlarda belirti oluşturmadan varlığını sürdürebilirken, bazı durumlarda ağrı, pelvik basınç, adet düzensizlikleri gibi problemlere neden olabilir. Çoğu yumurtalık kisti kansere neden olmadığı için cerrahi müdahale yapılmamaktadır. Ancak, şiddetli semptomlara neden olan kistlerin yumurtalık kisti ameliyatları ile alınması gerekmektedir.

Yumurtalık kisti ameliyatları nedir?

Yumurtalık kisti ameliyatları, bir veya her iki yumurtalıktan, tek ya da çok sayıda kisti çıkarmak için yapılan cerrahidir. Ameliyat türü, kistlerin vermiş olduğu zararın derecesine bağlı olarak planlanır. Bazı vakalarda kistler büyüktür ve yumurtalıkların büyük bir yüzeyini işgal etmektedir. Bu gibi durumlarda tüm yumurtalığın çıkarılması gerekebilir.

Yumurtalık kisti ameliyatı neden gerekir?

Yumurtalık kisti çıkarma ameliyatını gerekli hale getiren problemler şunlardır:

• Polikistik over sendromu: Oldukça sık görülen bir durumdur. Hormon seviyelerindeki anormallik nedeniyle, yumurtalıkların sperm tarafından döllenmek için yumurtayı serbest bırakamaması ile ilişkilidir. Yumurtalıkların yüzeyinde genellikle küçük boyutlu çok sayıda kist mevcuttur. Kistlerin boyutu büyüdükçe semptomlar kötüleşir ve ilaç tedavisi başarılı olmadığında ameliyat gerekir.
• Endometriozis: Rahim iç duvarını oluşturan normal hücrelerin rahim dışına hareket ettiği ve diğer organlarda biriktiği bir durumdur. Çikolata kisti olarak da adlandırılan bu problemde kan dokuları yumurtalık çevresinde toplanarak kist oluşturur. Şiddetli ağrı gibi semptomlara neden olan endometriozisin tedavisi edilmesi ve kistin çıkarılması için cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulur.
• Kist patlaması: Yumurtalık kistleri boyut olarak yeteri kadar büyüdüğünde patlayabilir. Kistlerden gelen sıvı pelvik boşluğa dökülerek ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve acil ameliyat gerekir.
• Semptomatik kistler: Çoğu zaman yumurtalık kistlerinin herhangi bir semptomu yoktur. Bununla birlikte alt karın ağrısı, mesane üzerindeki baskı nedeniyle sık idrara çıkma, karın şişliği, bulantı, kusma, cinsel ilişki sırasında pelvik bölgede ağrı gibi semptomlar mevcutsa ameliyat yapılmalıdır.
• Yumurtalık kanseri: Yumurtalıktaki kistler genellikle kanserli değildir. Ancak bazı durumlarda yumurtalık kanseri, kist şeklinde mevcut olabilir. Kistleri çıkarmak için yumurtalık kanseri ameliyatı gerekir.

Yumurtalık kisti ameliyatı öncesi neler yapılır?

Yumurtalık kisti çıkarma ameliyatından önce prosedürün planlanması gerekir. Böylece, ameliyat sürecinin başarılı geçmesi ve en az komplikasyonlarla tamamlanması sağlanır.

Yumurtalık kisti ameliyatı jinekologlar tarafından yapılır. Jinekolog tarafından hastaya bilgilendirme yapılır,  tüm avantajlar ve dezavantajları açıklanır. Ameliyattan önce ve sonra yapılması gerekenler detaylı biçimde anlatılır.

Hasta, genel sağlığının belirlenmesine yardımcı olmak için bir dizi testten geçmelidir. Beyaz kan hücresi sayımı, kan şekeri, kan grubu tayini, kanın pıhtılaşma ve kanama süresini belirlemek için kan testleri yapılır. Diğer sağlık problemlerine dair herhangi bir ilaç kullanılıyorsa, bu durum hekime bildirilmelidir. Anestezi verileceği için ameliyattan önceki geceden itibaren hiçbir şey yenilmemeli ve içilmemelidir.

Ameliyat günü, hastanın önceden hazırlanması gerekir. Ameliyat sırasında hastane tarafından sağlanan temiz, steril bir cerrahi önlük giydirilerek anestezi uygulanır.  İşlem bölgesi antiseptik bir çözelti ile temizlenir. Anestezi uygulanırken ve operasyon boyunca kan basıncı, solunum hızı, nabız ve vücut sıcaklığı izlenir.

Yumurtalık kisti ameliyatı türleri nelerdir?

Yumurtalık kisti ameliyatları açık veya minimal invaziv yöntemle yapılabilir. Her iki yöntemin de avantajları ve dezavantajları vardır, ancak her ikisi de eşit derecede etkilidir. Hangi yöntemin tercih edileceği kistin boyutuna, bulunduğu konuma, sayısına ve hastanın genel durumuna göre belirlenir.

Açık yumurtalık kisti ameliyatı nasıl yapılır?

Laparotomi olarak da bilinen bu yöntem, invaziv bir cerrahi prosedürdür. Laparotomi sırasında cerrah yapısal sorunları düzeltebilir; tümörleri, endometriozis bölgelerini veya skar dokusunu kaldırabilir. Yumurtalık kisti çok büyük olduğunda, yumurtalık kanserinden şüphelenildiğinde veya diğer organlarla ilgili başka problemler olduğunda kullanılır. Kanser bulunursa, daha büyük kesi yapılarak cerrahın tüm alanı yakından incelemesine, tüm kanserli büyümeyi daha güvenli bir şekilde gidermesine izin verir.

Ameliyat esnasında hastanın alt karın derisinde bir kesi yapılır. Altta yatan kaslar, fasya, kan damarları dikkatlice ayrılır. Yumurtalıklar ve kist görüntülendiğinde, cerrahi olarak kesilir, çıkarılır veya dokular bir lazer ışını ile yakılır. Ayrılan kaslar orijinal konumlarına geri getirilir. Yapılan kesiler dikiş yapılarak kapatılır.

Laparoskopik yumurtalık kisti ameliyatı neden yapılır?

Laparoskopi operasyonu karın derisinde birden fazla küçük delik açılarak yapılır. Küçük delikler yardımıyla karın boşluğuna cerrahi aletler sokulur, karın karbondioksit gazıyla şişirilir ve içeriye bir video kamera yerleştirilir. İç organların görselleştirilmesi ameliyatı yaparken daha fazla hassasiyet kazandırmaya yardımcı olur.

Laparoskopi, doğurganlık çağındaki bir kadında yumurtalık kisti tanısını doğrulamak için de kullanılabilir. Kanser riski belirtisi olmayan, kalıcı, büyük veya ağrılı yumurtalık kistleri laparoskopi sırasında çıkarılabilir. Bu esnada yumurtalık hiçbir zarar görmeyecektir.

Bu yöntemin en önemli avantajı enfeksiyon riskinin düşük, iyileşme sürecinin kısa olmasıdır.

Kapalı-Laparoskopik Miyom Ameliyatları

Yumurtalık kisti ameliyatları sonrası iyileşme süreci nasıl olur?

En az komplikasyonlarla hızlı iyileşmeyi sağlamak için, yumurtalık kisti ameliyatından birkaç gün sonra dikkatli olunmalıdır.

Ameliyat sonrasında hasta, 1-2 gün sonra gözlem altında tutulur. Herhangi bir ağrı veya enfeksiyonu önlemek için ağrı kesiciler, antibiyotikler reçete edilebilir.

Ameliyattan sonra hastanın kan basıncı, vücut ısısı, nabız ve solunum hızı düzenli olarak izlenir. Hemen sonra yemek yemesine izin verilmediği için serum yoluyla beslenme durumu korunur. Bağırsak hareketi normal şekilde devam ettikten sonra gıda tüketilebilir. Gözlem sonrası hiçbir komplikasyon oluşmadığında hasta taburcu edilir. Cerrahi yara temiz ve kuru tutulmalıdır. Pansuman, cerrahın önerdiği şekilde değiştirilmelidir.

Yumurtalık kisti ameliyatları sonrasında hastanın birkaç hafta içinde iyileşmesi beklenir. Bu süre zarfında, zorlayıcı fiziksel aktivitelerden kaçınmalı, karın kasları zorlanmamalıdır. Belirlenen aralıklarla kontrol amaçlı muayene gerekebilir, cerrahi kesilerin iyileşme durumu bu dönemde değerlendirilir. Herhangi bir kanama, ağrı ve enfeksiyon belirtisi varsa derhal bildirilmelidir.